Dowody najstarszego życia na Ziemi.
Dowody prostego życia odkryto po analizie grafitu ze skał metasedymentacyjnych z dna oceanu w kanadyjskiej prowincji Labrador, które zostały ogrzane i poddane działaniu wysokiego ciśnienia. Naukowcy z Uniwersytetu w Tokio odkryli, że badany grafit jest biogeniczny, co oznacza, że został wyprodukowany przez organizmy żywe. Brak niespójności między temperaturą grafitu i otaczającej go skały sugeruje, że nie było to skutkiem późniejszego skażenia.
Nie wiadomo tego na pewno, ale jest możliwe, że grafit został wyprodukowany przez jakiś rodzaj organizmu jednokomórkowego zdolnego do przeprowadzania fotosyntezy.
- Wczesne życie mogło mieć prostą morfologię, nieodróżnialną od produktów nieorganicznych - powiedział Tsuyoshi Komiya, współautor badań.
~3.000.000.000
Organiczna materia zachowana w liczących 3 miliardy lat mułowcach w kraterze Gale na Marsie
Cząsteczki organiczne - związki aromatyczne, alifatyczne i tiofeny - wykryto w próbkach wywierconych w skałach w kraterze Gale. Naukowcy zbadali mułowce, skały osadowe będące scementowanym mułem. Próbki pobrano u podstawy formacji Murray na obszarze Pahrump Hills (wzgórza Pahrump), której wiek ocenia się na około 3,5 miliarda lat.
Próbki pobrane z wierceń w skałach były analizowane w pokładowym laboratorium łazika. Rozgrzewano je do temperatury około 860 stopni Celsjusza w tempie ok. 35 stopni na minutę. W gazie wydzielanym w trakcie pirolizy udało się wykryć związki aromatyczne, alifatyczne i tiofeny, uwalniane w wysokich temperaturach (od 500 do 820 st. C). Tiofeny udało się dodatkowo wykryć przy pomocy chromatografii gazowej ze spektrometrią masową. Ustalono też, że węgiel organiczny występuje prawdopodobnie w formie makromolekuł zawierających 5 proc. węgla w organicznych związkach siarki.
Wyniki badań na łamach "Science" przedstawiła grupa badawcza, którą kieruje Jennifer L. Eigenbrode z NASA Goddard Space Flight Center w Greenbelt (Maryland, USA).
~2.800.000.000
W próbce stromatolitów (skamielin powstałych jako efekt uboczny życia sini) wywodzącej się z RPA, odkryto ślady jąder komórkowych, z których składają się eukarionty. Badana próbka liczy sobie 2,8 miliarda lat. Dotychczas naukowcy byli przekonani, że organizmy jądrowe wyewoluowały mniej więcej 1,8-1,6 miliarda lat temu. Próbka została pobrana z osadu jeziornego. Stoi to w opozycji do obecnych poglądów, w myśl których życie pojawiło się najpierw w morzach i oceanach.
~540.000.000
Saccorhytus jest najbardziej prymitywnym przykładem kategorii organizmów nazywanych wtóroustymi, z których wywodzi się wiele gatunków zwierząt, w tym kręgowce. Miał ok. milimetra długości i żył najprawdopodobniej między ziarnami piasku na dnie morza. Jako jeden z pierwszych wtóroustych, Saccorhytus może być prymitywnym przodkiem wielu gatunków, w tym ludzi.
Wtórouste to klad zwierząt o dwubocznej symetrii, u których w rozwoju embrionalnym z pragęby powstaje otwór odbytowy. Pragęba przejmuje funkcje odbytu lub zanika, a na jej miejscu wtórnie formuje się odbyt. Otwór gębowy powstanie na brzusznej stronie zarodka.
~395.000.000
Najstarsze na świecie ślady czworonogów, które odważyły się po raz pierwszy postawić stopę na suchym lądzie odkryto w kamieniołomie Zachełmie pod Kielcami. Zwierzęta czworonogie wyszły na ląd przynajmniej 18 mln lat wcześniej niż dotąd przypuszczano. Żyły nie w rzekach i jeziorach, jak do tej pory sądzono lecz na wybrzeżach ciepłych, płytkich mórz.
Odkryte tropy pokazują, że w rejonie dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, na obszarach rozległych płycizn morskich, żyły zwierzęta mające cztery kończyny kroczne z palcami i zdolne do poruszania się na suchym lądzie. Środowisko powstania tych osadów jest niezwykłe w świetle dotychczasowych poglądów i wskazuje, że to nie rzeki i jeziora były kolebką czworonogów, lecz płytka, okresowo wynurzająca część szelfu (tzw. platforma węglanowa). Takie środowisko dzisiaj możemy możemy obserwować wokół archipelagu Bahamów.
Platforma węglanowa, powstała z końcem dolnego dewonu, rozwijała się w obrębie bardzo rozległego południowego szelfu kontynentu Laurussji, w warunkach klimatu międzyzwrotnikowego. W wyniku silnych pływów, zmian poziomu morza oraz ruchów tektonicznych pewne obszary tej platformy mogły być okresowo wynurzane, odsłaniając dno morskie, niezwykle bogate w różne organizmy morskich bezkręgowców. To właśnie one mogły być powodem upodobania tego miejsca przez pierwsze czworonogi, szukające łatwej zdobyczy.
Na podstawie mikroskamieniałości udało się bardzo dokładnie oznaczyć wiek warstw w kamieniołomie. Ustalono, że część profilu z tropami powstała we wczesnym środkowym dewonie, a zatem nie później niż 395 milionów lat temu.
~150.000.000
150 mln lat temu obszar dzisiejszej Polski wyglądał podobnie jak dzisiejsze Karaiby - usiany był tysiącami wysp i wysepek. Było to ciepłe, ale też płytkie morze. Jego dno stanowiła tzw. platforma węglanowa (składał się na nią kalcyt, aragonit i różnorodne mineralne szczątki, zbudowane z węglanu wapnia).
Pachycormiformes to wymarła gałąź ryb, która nie posiada potomków ewolucyjnych. Największe znane z zapisu kopalnego osobniki osiągały 12 metrów długości!"W dawnych morzach zajmowały miejsce dzisiejszych wielorybów, zresztą były do nich bardzo podobne. Niektóre ryby z tej grupy żywiły się planktonem, ale skamieniałości odkryte przez nas w Owadowie należały do ryb drapieżnych
Bardzo podobnie wyglądała i prowadziła zbliżony styl życia druga ryba, z grupy Halecomorphi (gatunek - Caturus giganteus). Duże i masywne łuski tej ryby pokryte były ganoiną - bardzo twardą substancją podobną do szkliwa.
Dlatego ciało ryby było bardzo gładkie i błyszczące, a jednocześnie wytrzymałe na urazy mechaniczne. Była to swoista kolczuga. Dziś rybie łuski są z reguły bardzo cienkie i elastyczne.
~ 9.700.000
Researchers claim they have uncovered evidence of ancient hominin-like creatures comparable to Australopithecus. They were discovered in Germany. The two teeth discovered date to 9.7 million years ago – which, if proved correct, would rewrite our origins, although there are some serious doubts that need to be cleared first.
Ancient human ancestors may have split from chimpanzees in Europe.
Known from two separate fossils of teeth and partial jaws of an ancient ape known as Graecopithecus freybergi discovered in the Balkans, the researchers are arguing that the morphology of these teeth show that chimps and humans had already split in Europe some 7.2 million years ago.
“While great apes typically have two or three separate and diverging roots, the roots of Graecopithecus converge and are partially fused – a feature that is characteristic of modern humans, early humans and several pre-humans including Ardipithecus and Australopithecus,”
This would mean that the last common ancestor between humans and chimpanzees lived in the Balkans, before splitting and both species then finding its way back into Central and Eastern Africa.
~5.700.000
Hominin footprints found on the island of Crete.The fossils have been found in Trachilos, western Crete, and appear to show many hominin-like characteristics at a time when it has long been believed hominins were evolving in relative isolation in East Africa. The tracks are bipedal, and seem to indicate that the creature that made them had a prominent ball of the foot, a large forward facing big toe, and a lack of claws, all of which are indicative of a hominin creator
~1.700.000
Do niedawna najstarszym śladem nowotworu był ten znaleziony w żebrze Neandertalczyka żyjącego przed 120 000 lat. Najnowsze odkrycie jednak daje niezbity dowód na występowanie tej choroby u przodków człowieka już 1,7 miliona lat temu.Odkryto dwie odmiany zmian nowotworowych - jedną łagodną, a drugą złośliwą. Pierwsza z nich pochodzi z jaskini Malapa i datowana jest na 1,98 milionów lat temu. Jest przypadkiem kostniaka kostnawego, raka kości, zlokalizowanego w kręgosłupie australopiteka. Prawdopodobnie powodował on ból i dyskomfort, nie był jednak bezpośrednią przyczyną śmierci, mógł być w nią jednak w pewien sposób zamieszany - być może ograniczał zdolność ruchową i umiejętności wspinania się. Badania zaś wykazują, że przyczyną zgonu australopiteka był upadek ze znacznej wysokości.
Drugie znalezisko pochodzące ze stanowiska Swartkrans - kość ze stopy - jest dowodem sprzed około 1,7 miliona lat na najwcześniejsze wystąpienie nowotworu złośliwego. Narośnięta na stopę masa kostna mogła być oznaką łagodnego nowotworu, lecz po prześwietleniu kości okazało się, że jama szpikowa - wydrążona część normalnej kości - została kompletnie zniszczona przez obcą narośl kostną.
To wskazuje na agresywnie rozwijający się nowotwór. Dzięki zaawansowanym technologiom porównano masę i przekrój narośli ze współczesnymi przypadkami medycznymi i zdiagnozowano kostniakomięsaka, jednego z pierwszorzędnych kostnych nowotworów złośliwych.
Odkryte przypadki chorób nowotworowych są najwcześniejszymi jeśli chodzi o ludzi, warto również jednak pamiętać o tych o wiele starszych, które dotykały również zwierząt (choćby mamuty czy nawet dinozaury).
~1.000.000
1. mianą kształtu orbity Ziemi - cykl ~100 tys. lat.
2. zmianą nachylenia osi Ziemi do płaszczyzny ekliptyki (skośność) – cykl ~ 41 tys. lat
3. zmianą położenia osi Ziemi w wyniku precesji - cykl ~ 26 tys. lat.
 |
| Cykle Milankovica w ciągu ostatniego miliona lat |
Ilość gazów cieplarnianych w atmosferze (dwutlenku węgla i metanu) była plejstocenie zmienna. Jak wykazują badania rdzeni lodowych, wzrost ilości dwutlenku węgla i metanu następował w interglacjałach, a spadek w okresach zimnych.
 |
| Zawartość atmosferycznego dwutlenku węgla i metanu w pęcherzykach powietrza uwięzionych w rdzeniu lodowym z wiercenia Dome C na Antarktydzie |
~994.000
Skamieniałości Homo antecessor odkryto w systemie jaskiń w północnej Hiszpanii, a wcześniej przypisywano je najstarszym znanym gatunków homininów w Europie. Wykorzystując osady znalezione wraz z ludzkimi skamieniałościami udało się określić wiek jednego ze znalezionych zębów na 772 000 a 994 000 lat, co czyni je najstarszymi ludzkimi szczątkami odkrytymi w Europie Zachodniej.
Uważa się, że Homo antecessor był pierwszym gatunkiem ludzkim, który trafił do Europy. Inni pradawni hominini wyemigrowali z Afryki - jak Homo erectus - ale prawdopodobnie udali się na wschód i ostatecznie dotarli do Chin i Azji Południowo-Wschodniej, gdzie odnieśli ogromny sukces ewolucyjny.
Najnowsze badania potwierdzają, że Homo antecessor poszedł w innym kierunku niż Homo erectus. Odkrycie idealnie pasuje do najstarszych ludzkich śladów gatunku Homo znalezionych poza Afryką (w angielskim hrabstwie Norfolk).
Skamieniałości Homo antecessor odkryto w systemie jaskiń w północnej Hiszpanii, a wcześniej przypisywano je najstarszym znanym gatunków homininów w Europie. Wykorzystując osady znalezione wraz z ludzkimi skamieniałościami udało się określić wiek jednego ze znalezionych zębów na 772 000 a 994 000 lat, co czyni je najstarszymi ludzkimi szczątkami odkrytymi w Europie Zachodniej.
Uważa się, że Homo antecessor był pierwszym gatunkiem ludzkim, który trafił do Europy. Inni pradawni hominini wyemigrowali z Afryki - jak Homo erectus - ale prawdopodobnie udali się na wschód i ostatecznie dotarli do Chin i Azji Południowo-Wschodniej, gdzie odnieśli ogromny sukces ewolucyjny.
Najnowsze badania potwierdzają, że Homo antecessor poszedł w innym kierunku niż Homo erectus. Odkrycie idealnie pasuje do najstarszych ludzkich śladów gatunku Homo znalezionych poza Afryką (w angielskim hrabstwie Norfolk).
~385.000
Koniec kultury Acheulean i początek epoki kamienia.
Ponad 7000 odkrytych starożytnych narzędzi sugeruje, że ludzie dotarli do Azji wcześniej, niż do tej pory wszystkim się wydawało. Artefakty zostały znalezione w stanowisku archeologicznym Attirampakkam w Indiach. Warstwy osadów, w których były ukryte narzędzia datowano za pomocą luminescencji. Najstarsza warstwa osadu znajduje się 4 m pod powierzchnią Ziemi. Wcześniej najstarsze narzędzia środkowej epoki kamienia w Indiach datowane były na powstanie 140-46 tysięcy lat temu. Ponieważ wraz z artefaktami nie znaleziono żadnych skamieniałości, naukowcy nie mogą definitywnie powiedzieć, jaki typ hominina tu mieszkał.
Koniec kultury Acheulean i początek epoki kamienia.
Ponad 7000 odkrytych starożytnych narzędzi sugeruje, że ludzie dotarli do Azji wcześniej, niż do tej pory wszystkim się wydawało. Artefakty zostały znalezione w stanowisku archeologicznym Attirampakkam w Indiach. Warstwy osadów, w których były ukryte narzędzia datowano za pomocą luminescencji. Najstarsza warstwa osadu znajduje się 4 m pod powierzchnią Ziemi. Wcześniej najstarsze narzędzia środkowej epoki kamienia w Indiach datowane były na powstanie 140-46 tysięcy lat temu. Ponieważ wraz z artefaktami nie znaleziono żadnych skamieniałości, naukowcy nie mogą definitywnie powiedzieć, jaki typ hominina tu mieszkał.
~315.000
Najstarsze szczątki Homo sapiens, znalezione w Maroku, na stanowisku archeologicznym Dżabal Ighud
~200.000
Każdy z nas nosi w sobie dwa rodzaje genów – jądrowe, obecne w jądrze komórki, i mitochondrialne, przechowywane w mitochondrium. Co więcej, owo mitochondrialne DNA przekazywane jest jedynie w linii żeńskiej, tj. z matki na córkę. Synowie też, oczywiście, je mają, ale nie przekazują go potomstwu, które zawsze tę pulę genową dziedziczy po matce. I to właśnie mitochondrialne DNA zwróciło kilka dekad temu uwagę genetyków – okazało się bowiem, że wszyscy ludzie na świecie wywodzą się od jednej kobiety i noszą w sobie jej geny. Genetyka pozwoliła także na oszacowanie okresu, w którym mogła żyć owa mtEwa. I wszelkie najnowsze analizy wskazują właśnie na około 200 000 lat. Oczywiście, Ewa musiała mieć przodków – ustalenie okresu jej życia nie oznacza zatem wieku naszego gatunku. To tylko dowód na to, że około 200 000 lat temu żył nasz wspólny przodek.
Najstarsze ludzkie szczątki znalezione poza Afryką.
W Izraelu, w jaskini Misliya, odkryto fragment szczęki należącej do człowieka sprzed 177-194 tys. lat.
~115.000
Najstarsze szczątki człowieka na terenie Polski mają ponad 100 tys. lat. Są to kości dłoni należące do neandertalskiego dziecka, które zostały przetrawione przez dużego ptaka. Szczątki znaleziono w Jaskini Ciemnej (woj. małopolskie).
~73.000
Najstarszy na świecie abstrakcyjny rysunek skalny odkryła międzynarodowa grupa naukowców w grocie w Blombos w Republice Południowej Afryki. Chodzi o dziewięć przecinających się linii, które zostały nakreślone ochrą aż 73 000 lat temu.
Naukowcy z francuskiego renomowanego Państwowego Centrum Poszukiwań Naukowych przeprowadzili bardzo szczegółowe badania. Wykazały one, że kawałek skały najpierw został celowo wygładzony, a później linie zostały nakreślone ludzką ręką.
Takie same linie wyryte zostały na innym kawałku skały, który odkryty został w tej samej grocie w miejscowości Blombos. Chodzi więc prawdopodobnie o motyw, który miał coś symbolizować.
~60.000
Naukowcy nie mają wątpliwości - kreatywne myślenie i używanie symboliki nie są wyłączną domeną współczesnych ludzi. Liczące ponad 64000 lat malunki ścienne odkryte w jednej z hiszpańskich jaskiń w Kantabrii udowadniają, że również i neandertalczyk potrafił wykazać się twórczym i nieszablonowym myśleniem.
Wśród odkrytych dzieł są między innymi wizerunki zwierząt, namalowane punkty czy wzory geometryczne, ale też odbicie rąk czy grafiki. Archeolodzy, którzy znaleźli malunki twierdzą, że ich odkrycie zaprzecza popularnemu wizerunkowi neandertalczyka jako stworzenia "niekulturalnego i prymitywnego". W innej jaskini w Hiszpanii odkryto natomiast pokolorowane muszle. Ich autorami jest również człowiek neandertalski.
~11.500
The child, a mere six weeks old when she died, was found in a burial pit next to the remains of a stillborn baby, perhaps a first cousin, during excavations of an 11,500-year-old residential camp in Tanana River Valley in Central Alaska. The remains were discovered in 2013, but a full genetic analysis has not been possible until now.
The newly-discovered group, named “ancient Beringians,” appears to have split off from the Europeans around 20,000 years ago and made their way to North America via Alaska, when a frozen land bridge made the crossing from Europe and Asia into North America possible. The ancient Beringians then pushed south as the ice caps melted and mixed with other Native American populations, which is why many Native Americans today also exhibit physical characteristics more commonly associated with whites.
~650 e.v.
Jungle-Penetrating Lasers Reveal Thousands Of Ancient Mayan Structures
“Seen as a whole, terraces and irrigation channels, reservoirs, fortifications, and causeways reveal an astonishing amount of land modification done by the Maya over their entire landscape on a scale previously unimaginable,” explained team member Francisco Estrada-Belli in a statement.
In all, more than 61,000 ancient structures have been accounted for in the surveyed region, indicating that up to 7 to 11 million people were present at the height of the Late Classic period, 650-800 CE. For scale, New York City has about 8.5 million people. These populations were unevenly distributed with different levels of urbanization and were spread out over more than 1,200 square kilometers (810 square miles). This land was modified in some way for the intensive agricultural production needed to support the massive population for hundreds of years.
“It seems clear now that the ancient Maya transformed their landscape on a grand scale in order to render it more agriculturally productive,” said Maya archaeologist Marcello A. Canuto. “As a result, it seems likely that this region was much more densely populated than what we have traditionally thought.”
~XV-XVI w.
W czasach imperium Inków lekarze wykonywali bardziej udane operacje trepanowania czaszki niż chirurdzy w XIX wieku.
Zespół naukowców z USA, kierowany przez neurologa Davida Kushnera, zbadał około 160 ludzkich czaszek, znalezionych w okolicach dawnej stolicy Inków, miasta Cuzco w dzisiejszym Peru. Naukowcy nie znaleźli śladów przewlekłych ran wzdłuż krawędzi otworów chirurgicznych czaszek. Gładka, wygojona kość świadczyła, że najprawdopodobniej po operacji pacjenci przeżywali kilka miesięcy lub nawet kilka lat.
Analizując wszystkie próbki, naukowcy doszli do wniosku, że po operacjach przeżywało około 83 procent pacjentów. Dla porównania, podczas wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku chirurdzy, którzy stosowali podobne metody leczenia, wykonali jedynie nieco ponad 50 procent udanych operacji głowy.
~115.000
Najstarsze szczątki człowieka na terenie Polski mają ponad 100 tys. lat. Są to kości dłoni należące do neandertalskiego dziecka, które zostały przetrawione przez dużego ptaka. Szczątki znaleziono w Jaskini Ciemnej (woj. małopolskie).
Naukowcy z francuskiego renomowanego Państwowego Centrum Poszukiwań Naukowych przeprowadzili bardzo szczegółowe badania. Wykazały one, że kawałek skały najpierw został celowo wygładzony, a później linie zostały nakreślone ludzką ręką.
Takie same linie wyryte zostały na innym kawałku skały, który odkryty został w tej samej grocie w miejscowości Blombos. Chodzi więc prawdopodobnie o motyw, który miał coś symbolizować.
~60.000
Naukowcy nie mają wątpliwości - kreatywne myślenie i używanie symboliki nie są wyłączną domeną współczesnych ludzi. Liczące ponad 64000 lat malunki ścienne odkryte w jednej z hiszpańskich jaskiń w Kantabrii udowadniają, że również i neandertalczyk potrafił wykazać się twórczym i nieszablonowym myśleniem.
Wśród odkrytych dzieł są między innymi wizerunki zwierząt, namalowane punkty czy wzory geometryczne, ale też odbicie rąk czy grafiki. Archeolodzy, którzy znaleźli malunki twierdzą, że ich odkrycie zaprzecza popularnemu wizerunkowi neandertalczyka jako stworzenia "niekulturalnego i prymitywnego". W innej jaskini w Hiszpanii odkryto natomiast pokolorowane muszle. Ich autorami jest również człowiek neandertalski.
~11.500
The child, a mere six weeks old when she died, was found in a burial pit next to the remains of a stillborn baby, perhaps a first cousin, during excavations of an 11,500-year-old residential camp in Tanana River Valley in Central Alaska. The remains were discovered in 2013, but a full genetic analysis has not been possible until now.
The newly-discovered group, named “ancient Beringians,” appears to have split off from the Europeans around 20,000 years ago and made their way to North America via Alaska, when a frozen land bridge made the crossing from Europe and Asia into North America possible. The ancient Beringians then pushed south as the ice caps melted and mixed with other Native American populations, which is why many Native Americans today also exhibit physical characteristics more commonly associated with whites.
~650 e.v.
Jungle-Penetrating Lasers Reveal Thousands Of Ancient Mayan Structures
In all, more than 61,000 ancient structures have been accounted for in the surveyed region, indicating that up to 7 to 11 million people were present at the height of the Late Classic period, 650-800 CE. For scale, New York City has about 8.5 million people. These populations were unevenly distributed with different levels of urbanization and were spread out over more than 1,200 square kilometers (810 square miles). This land was modified in some way for the intensive agricultural production needed to support the massive population for hundreds of years.
“It seems clear now that the ancient Maya transformed their landscape on a grand scale in order to render it more agriculturally productive,” said Maya archaeologist Marcello A. Canuto. “As a result, it seems likely that this region was much more densely populated than what we have traditionally thought.”
Zespół naukowców z USA, kierowany przez neurologa Davida Kushnera, zbadał około 160 ludzkich czaszek, znalezionych w okolicach dawnej stolicy Inków, miasta Cuzco w dzisiejszym Peru. Naukowcy nie znaleźli śladów przewlekłych ran wzdłuż krawędzi otworów chirurgicznych czaszek. Gładka, wygojona kość świadczyła, że najprawdopodobniej po operacji pacjenci przeżywali kilka miesięcy lub nawet kilka lat.
Analizując wszystkie próbki, naukowcy doszli do wniosku, że po operacjach przeżywało około 83 procent pacjentów. Dla porównania, podczas wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych w XIX wieku chirurdzy, którzy stosowali podobne metody leczenia, wykonali jedynie nieco ponad 50 procent udanych operacji głowy.
